همه ما سانتی متر و متر رو میفهمیم. حتی اگر خط کش و متر هم نباشه تا حدی میتونیم حدس بزنیم. اما این اندازه های سی سی و میلی لیتر رو واقعاً سخته بفهمیم. مثلا میگن اسپرسو سینگل 30 سی سی باید باشه یا میگن برای لاته باید 250 سی سی شیر بریزیم. چطور میشه این اندازه ها رو درک کرد؟
اول لازمه بدونیم سی سی و میلی لیتر چیه. اول یک جدول از سایز استاندارد انواع نوشیدنی و فنجان را میبینید و بعد شات مدرج
لیتر واحد حجم است و ربطی به وزن ندارد. هر لیتر هزار میلی لیتر یا هزار سی سی است. پس میلی لیتر و سی سی به یک معنی هستند.
اونس چیه؟ اونس واحد آمریکاییه. هراونس 30 سی سی هست. مثلاً شات اسپرسو سینگل یک اونس هست. 30 سی سی.
اونس را با oz یا fl oz نشان می دهند. مثلاً مینویسند: 2oz , 1oz
اندازه استاندارد فنجان های و لیوان های قهوه
توی عکس زیر سعی کردیم رایجترین سایزهای استاندارد برای کاپ ها و ماگهای قهوه رو نشون بدیم.
جدول زیر سایز نوشیدنی ها را با دقت بیشتری نشون داده:
شات اسپرسو سینگل | حداقل 30 سی سی |
شات اسپرسو دبل | 60 سی سی |
فنجان آمریکانو | 200 سی سی |
ماگ کاپوچینوو فلت وایت | 180 الی 230 سی سی |
ماگ لاته و موکا | 250 الی 300 سی سی |
آیس لاته | 360 سی سی |
نکات جدول بالا
- سی سی همان میلی لیتر است
- اعداد گفته شده حدودی اما نزدیک به استاندارد است
- ممکن است به دلایلی از جمله قیمت گذاری، سایزها در کافه شما فرق داشته و بخواهید سایز بزرگتر یا کوچکتر درنظر بگیرید
سه ترفند برای اندازه گیری حجم مایعات (آب، شیر و قهوه)
1- استفاده از پیمانه استاندارد (شات مدرج یا لیوان استاندارد)
توی بازار به راحتی میتوانید شات های مدرج اسپرسو پیدا کنید. شات مدرج علامت دارد.
فقط توجه کنید اگر روی شات به صورت oz نوشته باید به میلی لیتر تبدیل کنید.
چطور؟ هر اونس (oz) را ضربدر 30 کنید. مثلا 1oz می شود 30 میلی لیتر. 2 می شود 60 میلی لیتر.
پس اگر مقدار آب و شیر و قهوه موردنظرتان کم باشد از شات های مدرج اسپرسو می توانید استفاده کنید.
اگر مقدار زیاد بخواهید باید از لیوان های کاغذی استاندارد استفاده کنید.
کافیه حجم لیوان را بدانید. مثلاً لیوان کاغذی چای خوری 180 میلی لیتر است. اگر 180 میلی لیتر شیر لازم داشته باشم کافیه یک لیوان پر کنم.
حجم لیوان ها را از فروشنده بپرسید.
2- وزن کردن
اگر اسکیل (ترازو باریستا) دارید اما پیمانه مدرج ندارید، از یک بطری آب یا شیر کمک بگیرید.
برای اندازه گیری حجم آب این مراحل را انجام دهید:
- یک بطری آب کوچک مثلاً 300 سی سی بردارید. (حجم دقیق روی برچسبش نوشته شده)
- یک لیوان بزرگ روی ترازو بگذارید و ترازو را صفر کنید (دکمه Tare)
- بطری را کامل در لیوان بریزید (اگر جا نشد لیوان بزرگتری بیارید و دوباره از اول شروع کنید)
- وزن را نگاه کنید. این وزن 300 سی سی آب است.
- فرض کنید شده 300 گرم. این یعنی هر سی سی آب یک گرم است.
- حالا فرض کنید بعداً به 100 سی سی آب نیاز داریم. خیلی راحت 100 گرم آب را وزن می کنیم:)
همین کار را با با شیر هم میتوانید انجام بدید. پاکت یا بطریهای شیر توی بازار یک لیتری هستند. یعنی هزار میلی لیتر (هزار سی سی).
یک لیتر شیر را وزن کنید. بعد تقسیم بر هزار کنید. مثلاً من یک شیر پرچرب وزن کردم شد 1200 گرم. تقسیم بر هزار می شود 1.2. این یعنی هر سی سی شیر 1.2 گرم است (کم چرب و پر چرب فرق می کند حتماً اندازه بگیرید)
حالا اگر هر مقدار شیر لازم داشته باشم 200 سی سی شیر لازم داشته باشیم، کافیه 240 گرم شیر وزن کنم. (200 را ضربدر 1.2 کردم)
3- بازی و ریاضی
می دونم خاطره خوبی از فرمولهای ریاضی ندارید. اما اینجا متوجه میشید که ریاضی یه کاربردهایی هم داره 🙂
مراحل
- یک ظرف استوانه ای پیدا کنید. بهترین وسیله، شیشه فرنچ پرس است.
- شیشه را جدا کنید.
- با خط کش قطر دهانه را اندازه بگیرید. لب به لب.
- قطر را بر دو تقسیم کنیم تا شعاع به دست بیاد.
- حالا ارتفاع استوانه را اندازه بگیرید. از کف تا سقف.
- حالا با این فرمول حجم را پیدا کنید: شعاع ضرب در شعاع ضرب در 3.14 ضرب در ارتفاع
مثال: من با یک فرنچ پرس تست کردم . قطر 6 سانت بود (پس شعاع میشود 3 سانت) و ارتفاع 12 سانت بود. حجم میشود:
3x3x3.14×12 = 339
یعنی حجم فرنچ پرس من حدود 340 میلی لیتر (سی سی) است. اما احتمالاً دقیقش 350 باید باشد. اشکالی ندارد. من فقط 11-10 میلی لیتر خطا داشتم 🙂
امتحان کنید: یک فرنچ پرس یا یک لیوان استوانه ای صاف پیدا کنید و حجمش رو به دست بیارید. پایین توی کامنت بنویسید.
اگر متر یا خط کش دم دست نداشتید از اپلیکشین خط کش موبایل استفاده کنید. مثلا برنامه جعبه ابزار داخلش کلی ابزار دارد که یکیش خط کش است.
لینک های پیشنهادی:
» فرق پرتافیلتر تک و دوبل + بسکت تک و دوبل و کاربردشان به زبان ساده
» اسپرسو: تعریف فنی اسپرسو، طرز تهیه آن و نکاتی برای حرفهای ها